Hakkın Kötüye Kullanılması

Bir kimsenin bir hakkını kullanması halinde kendisine değişik yaralarlar sağlayabildiği gibi diğer kişiye aynı şeyler zarara uğratabilir.Kişiyi zora sokabilir, itibarını zedeleyebilir.

Misal verecek olursak ;

                                 Değerli bir bölgede arsa sahibi olan birisi, imar kurallarına uygun olarak arsasına inşaat yaptırarak, inşaatın arkasına düşen arsa sahibinin önünü kapatarak zora sokabilir.Arkadaki arsa sahibinin manzarasını kapatarak arsanın değerinin düşmesini sağlayabilir.

                                 Diğer taraftan, Alacağını tahsil etmek isteyen alacaklı, borcunu ödemeyen tacirin iflasını istediğinde, o tacir piyasadaki diğer borçlu olduğu kişilere ve firmalara karşı itibarı sarsılabilir. Bu ve buna benzer olaylar hakların kullanılmasının vazgeçilmez sonuçlarındandır.

Dolayısıyla bu tür olaylar hakların kötüye kullanılması değildir.

                                Ancak hak sahibi haklarının kullanılmasında, tümüyle serbest değildir. Bütün haklar bunların korunmasındaki amaca uygun olarak kullanılmak gerekebilir. Bir hakkın amacına aykırı olarak, kullanılması dürüstlük kuralı ile bağdaşmaz, devamında o hak kötüye kullanılmış olabilir.

Mesela medeni kanun eşlere mal ortaklığı adı verilen bir mal rejiminin benimsenmesine imkan sağlamıştır. Bir eş ölme anıda veya ölmeden önce daha önceki evliliğinden doğmuş çocuklarının miras haklarını azaltmak amacı ile eşiyle böyle bir ortaklık sözleşmesi yaparsa bu sözleşmeyi yapma ve mal rejimi seçme hakkını amacına aykırı biçimde yani kötüye kullanmış olur.

                               Hakkın kötüye kullanılması bütün haklar için söz konusu olabilir. Hakkın kötüye kullanılması esasen hiçbir şekilde bir hakka dayanmayan,davranışlarla karıştırılmamalıdır.

Keza dürüstlük kuralının ve buna bağlı hakkın kötüye kullanılması yasağının bir genel hukuk ilkesi olarak medeni yargılama hukukunda ve İcra İflas hukukunda da uygulama bulacağı düşünülebilir.

                              Bu konularda İcra Avukatı veya Aile Avukatınızla görüşmede, İlgili konularda bilgi sahibi olmak isteyene,yararlar sağlayacak, hususlar olabilir.

YAZAR :Avukat Melike Kavuğudurmaz–Kayseri Barosu Avukatı